İdare Hukuku

İdare Hukuku ve İdari Dava Türleri

Kişi ve tüzel kişiler ile idare arasında uyuşmazlıklar ile ilgili hukuki işlere bakan avukatlara halk arasında idare avukatı  denmektedir. Kamu tüzel kişilerinin hukuki uyuşmazlıklarında her zaman vekilliklerini avukatları vardır. Bu nedenle, kamu gücüne sahip idareyle yaşanan ihtilaflarda idare hukuku alanında çalışan bir avukat desteği oldukça önem arz eder.

İdare hukuku idarenin işlem ve eylemlerinin sınırlarını belirler. Ayrıca, idari işlem ve eylemler sonucu ortaya çıkabilecek hukuku uyuşmazlıkların çözümünde etkin rol oynar. İdari işlemler hukuka uygunluk karinesinden yararlandığından bu idari işlem açıkça kanuna aykırı olsa bile yürümeye devam eder. Ancak, iptal davası açarak idari işlemin iptali sağlanabilir. Dava sürecinde eğer idari işlem telafisi güç veya imkansız zararlar meydana gelmesi ihtimaliyle yürütmenin durdurulması mahkemeden istenebilmektedir.

İdari yargı sisteminin içinde idare mahkemelerinin yanı sıra vergi mahkemeleri de bulunmaktadır. Bu mahkemelerin görevi vergiler ile ilgili uyuşmazlıkları yargılama sonucu karara bağlamaktır. 

 

İdare Hukuku Dava Türleri

İdare hukukunda temelde iki tür dava vardır. Bunlar:

  • İptal Davası
  • Tam Yargı Davası ‘dır.

İptal Davası:  Herhangi bir idari işlemin iptali amacıyla açılan dava türüdür. Bu davayı memurlarla ilgili, öğrencilerle ilgili v.b. şeklinde ayrımlar yapılmaktadır. Lakin, hepsinde yürürlükte olan bir idari işlemin iptali istendiğinden iptal davası kapsamındadır.

Tam Yargı Davası: İdari İşlem veya eylem sonucu ortaya çıkan zararın tazminini sağlamak amacıyla açılan davadır. Kısaca, bir tür tazminat davasıdır.

İdare hukuku sadece davalarla ilgili olmayıp disiplin cezaları, idari para cezaları ve mülkiyet hakkıyla ilgili olan kamulaştırma gibi hukuki işlemlerle ilgili düzenlemelerde içermektedir. Kısaca kamu tüzel kişileri ve kişiler/özel tüzel kişileri arasındaki ilişkileri düzenler. 

Bahsedilen davaları ve hukuki işlemlerin sonucunda ortaya çıkan hukuki uyuşmazlıklarda hak kaybın uğramamak adına ve idare hukukunun tedvin edilmemiş olmasından dolayı bir avukat tarafından temsil gerekmektedir.

İdari işlem

İdari makamların kamu gücünü kullanarak idare fonksiyonuna yönelik yapmış olduğu ve hukuki alanda sonuç doğuran işlemlere idari işlem denir.

İdari işlemin 5 unsuru vardır. Bunlar;

  • Yetki
  • Şekil
  • Sebep 
  • Konu 
  • Maksat (Amaç)

Bu unsurların hangisinde sakatlık bulunduğuna göre uygulanacak yaptırımlar farklılık göstermektedir. Temsil yetkisi verdiğiniz avukat uygulanacak yaptırımların tespitinde bulunup ona göre bir yol izlemekte size yardımcı olacaktır.

Kamu idareleri kamu gücü yetkisine sahip olduklarından  tek yanlı idari işlem tesis edebilirler. Bunun yanında, idari işlemler icra’i niteliğe sahip olduğundan re’sen uygulanabilirler.

İdari Yargı Teşkilatı

İlk derece Mahkemeleri

  • İdare Mahkemesi
  • Vergi Mahkemesi

İstinaf

  • Bölge İdare Mahkemesi

Temyiz

  • Danıştay